Strona poświęcona pamięci o Tragedii Górnośląskiej 1945 roku
Tragedia Górnośląska
Tym mianem określamy wydarzenia po wkroczeniu na teren Górnego Śląska armii sowieckiej, podczas których miały miejsce aresztowania, internowania, osadzenia w obozach koncentracyjnych oraz przymusowe wywózki Ślązaków do katorżniczej pracy na terenie ZSRR. Liczba bezpośrednich ofiar jest obecnie bardzo trudna do zweryfikowania, szacunkowo przyjmuje się, że podczas tych wydarzeń zginęło kilkadziesiąt tysięcy Ślązaków, głównie mężczyzn.
WYWIEZIENI
Ślązacy na podstawie uzgodnień zawartych w Jałcie uznani zostali za żywe reparacje wojenne. Dla wielu z nich mordercza okazała się już sama podróż na wschód.
pozostawieni
Ofiarami Tragedii Górnośląskiej były nie tylko osoby deportowane w głąb Związku Radzieckiego. Większość zesłanych mężczyzn zostawiła w domu swoje żony z dziećmi.
W ogromnej większości były to osoby o wysokich kwalifikacjach zawodowych – górnicy, hutnicy, kolejarze, ślusarze, mechanicy, kowale, normalni ludzie, niezaangażowani politycznie. Wrócili tylko nieliczni. Według ostrożnych szacunków 1/3 deportowanych pozostała na obcej ziemi na zawsze.
Dr Andrzej Sznajder
dyrektor katowickiego oddziału IPNLudność Górnego Śląska stała się zdobyczą wojenną Stalina – żywą reparacją wojenną. Wywózka mieszkańców Górnego Śląska i śmierć ponad połowy deportowanych uruchomiła proces głębokich zmian, jakie dotknęły rodziny i cały region.
Abp Wiktor Skworc
WSPÓŁCZESNA PAMIĘĆ
W 70. rocznicę Tragedii Górnośląskiej zostało w Radzionkowie uroczyście otwarte Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku. Muzeum powstało dzięki zaangażowaniu finansowemu i merytorycznemu 29 samorządów z woj. śląskiego i opolskiego.
Dopiero w 1989 roku rodziny ofiar upomniały się głośno o swoich bliskich. Na przykład jak zrobiło to 11 mieszkańców Knurowa, Ornontowic i Łazisk Górnych.
Dr Andrzej Sznajder
Po latach milczenia obowiązkiem nas wszystkich jest powiedzieć głośno i czytelnie prawdę o śląskiej tragedii roku 1945.
Abp Wiktor Skworc
Ważne jest, aby z tego miejsca, z Radzionkowa, nie tylko szedł sygnał o potrzebie przywrócenia pamięci, ale i o potrzebie przywrócenia refleksji nad złożonością i dramatyzmem historii Śląska i jego mieszkańców.
Bronisław Komorowski
książka
Wywózka – książka IPN Katowice dotycząca Tragedii Górnośląskiej.
Zobacz film "Gleiwitz - ostanie dni / Die letzten Tage des deutschen Gleiwitz" zrealizowany w 2019 roku przez Dom Współpracy Polsko - Niemieckiej.
Jest to film dokumentalny o wkroczeniu Armii Czerwonej do Gliwic wiosną 1945 roku i jego konsekwencjach. Powstał w kontekście 75. rocznicy końcu drugi wojny światowej.
Fot tytułowe: deportacje45.pl