W podziemiach katowickiej archikatedry zorganizowana została, jak określił to Klub Jagielloński – spóźniona debata w sprawie Panteonu Górnośląskiego. Przy jednym stole zasiedli: pracownicy Panteonu, specjalista ds. merytorycznych – dr Kamil Kartasiński, dyrektor Panteonu – Ryszard Kopiec, redaktor Gazety Wyborczej – Józef Krzyk, adiunkt w Instytucie Historii UŚ – dr hab. Lech Krzyżanowski, a także historyk i autor książek o tematyce śląskiej – Dariusz Zalega. Debatę moderował Zbigniew Przybyłka z katowickiego Klubu Jagiellońskiego.
Dotychczas byłem raczej sceptyczny względem „tak zwanej” śląskiej pracy u podstaw i stopniowego dodawania do zbioru Panteonu osób zasłużonych i próby stworzenia wystawy, nazwijmy to – bardziej pluralistycznej. Po wysłuchaniu całej debaty, a w szczególności po zapoznaniu się z wypowiedziami przedstawicieli Panteonu Górnośląskiego stałem się bardziej radykalny. Uważam, że wszelkie dyskusje i kosmetyczne próby zmiany ekspozycji nie mają żadnego sensu.
Całość debaty posłuchacie tutaj:
Panteon powinien być konsekwentnie bojkotowany przez Górnoślązaków
Dopóki nie dojdzie do zmian politycznych w zarządzie województwa śląskiego, a także do zmiany arcybiskupa katowickiego to śląskie ruchy regionalne oraz sami Górnośląscy nie powinni angażować się i legitymizować działań tej instytucji. Panteon powinien być konsekwentnie bojkotowany, a sama wystawa omijana i negatywnie oceniana. Powinniśmy uniknąć sytuacji włączenia do ekspozycji pojedynczych osób zgłoszonych przez regionalistów, które będą pełnić rolę przysłowiowego kwiatka do kożucha, jednocześnie legitymizując rzekomą różnorodność wystawy.
Dyskusja z przedstawicielami Panteonu jest bezcelowa gdyż nie rozumieją oni w istocie zarzutów stawianych Panteonowi przez Górnoślązaków. Nikt nie zarzuca upamiętnionym w tym miejscu postaciom, że nie byli uczciwi lub godni naśladowania. Nikt nie podważa tego, że wybrany kapłan lub lekarz był dobrym człowiekiem i cieszył się poważaniem w swojej lokalnej społeczności.
Porażający jest zupełny brak zrozumienia, że narracja Panteonu jest obca Górnoślązakom. Historia przedstawiona w tym miejscu jest jednowymiarowa. Mam wrażenie, że nikt nawet nie starał się, aby była inna. Uczciwszym względem górnośląskich autochtonów byłoby stwierdzenie: „tak, stworzyliśmy za pieniądze podatników propolską wystawę, czy wam się to podoba, czy nie”.
Opowiadanie przez przedstawicieli Panteonu nic nie znaczących frazesów o tym, jakoby Panteon jest otwarty na wszystkich, oraz że Rada Programowa (złożona między innymi z dra Andrzeja Krzystyniaka i Piotra Czarnynogi) wyda opinię o dalszym procedowaniu zgłoszonych kandydatów jest po prostu przejawem ignorancji lub cynizmu.
Z pełną odpowiedzialnością za moje słowa, podtrzymuję tezę zawartą w artykule powstałym po odwiedzeniu wystawy, iż Panteon Górnośląski powstał, aby wynarodowić Ślązaków.
Przenieśmy Panteon do Lichenia lub Warszawy
Twierdzenia dra hab. Lecha Krzyżanowskiego, że skoro Muzeum przesiedleń Niemców prezentuje tylko niemiecki punkt widzenia, więc Panteon musi prezentować treści typowo propolskie – jest niczym innym jak ostentacyjnym przykładem systemowej i wręcz otwartej polonizacji Ślązaków na naszej własnej ziemi. Nie miałbym nic przeciwko Panteonowi Górnośląskiemu w takiej formie, gdyby stworzony został w katolickim sanktuarium w Łagiewnikach, Licheniu czy nawet gdzieś w Warszawie. I być może właśnie tam Panteon powinien zostać ostatecznie przeniesiony wraz z całą ekspozycją. Wówczas uzasadnione byłyby narodowe porównania do Muzeum Przesiedleń w Berlinie lub Muzeum Emigracji w Gdyni.
Transgresja, jako rzekoma wartość Panteonu Górnośląskiego
Podczas debaty wspomniana została „transgresja” – to właśnie zdaniem jednego z panelistów przekraczanie granic narzuconych przez minione czasy lub ówczesny system polityczny może być postrzegane jako myśl przewodnia Panteonu, szczególnie dla młodych ludzi odwiedzających podziemia katowickiej katedry.
W obecnej formie transgresja prezentowana przez Panteon jest wręcz niebezpieczna lub po prostu karykaturalna. Idąc tym tokiem myślenia można odnieść wrażenie, że przekraczanie owych granic lub ograniczeń społecznych jest bezpośrednio skorelowane z byciem Polakiem i katolikiem, co w oczywisty sposób jest nieprawdą. Sugerowałoby to, iż określona grupa społeczna i narodowa, a więc głównie polscy katolicy są w ponadnaturalny sposób predystynowani do bycia moralnie lepszymi lub po prostu odważniejszymi i to właśnie z takich osób powinniśmy brać przykład. Nie ulega wątpliwości, że wśród Polaków i katolików są osoby godne naśladowania, tak samo jak autorytetem może być ateista, Ślązak lub Żyd.
Panteon należy zamknąć lub radykalnie zmienić
Dwuipółgodzinna debata była owocna w tym sensie, że pozbawiła mnie jakichkolwiek złudzeń na to, że tak zwany Panteon Górnośląski może w najbliższym czasie przejść metamorfozę. Jakiekolwiek kosmetyczne zmiany lub pudrowanie opracowanej wystawy są pozbawione sensu.
W moim przekonaniu powinniśmy poczekać na dogodny czas, następnie zmienić nazwę Panteonu Górnośląskiego na inną, radykalnie zmienić wystawę i cel tej instytucji. Jeśli to nie byłoby możliwe – Panteon należałoby zamknąć, a wyremontowane powierzchnie przeznaczyć na cele sakralne, wszak i tak znajdują się w piwnicy katowickiej archikatedry.
To co dla nie najcenniejsze we wczorajszej dyskusji, to zwrócenie uwagi na statut PG. Jak się go przeczyta, to właściwie wszystko jest jasne i dyskusja nie ma sensu. Poza tym bez zaskoczeń.
dyskusja była bez sensu. W odniesieniu do Statutu Panteonu, nie było o czym dyskutować. No i dlaczego dopiero teraz? Nikt nie odniósł się do zarzutu przewagi kleru katolickiego nad protestanckim, nad Żydami… Nikt nie odniósł się do zasług Niemców dla regionu.
To nie była debata a monolog, lekko zakłócany przez pp. Zalegę i Krzyka
skoro tyle zastrzeżeń było, czemu nie zadał Pan żadnego pytania? tylko przysłuchiwał się, zaczajał jak chojrak, bojący się skonfrontować w twarzą w twarz…otwarta dyskusja jest zbyt trudna dla Pana, lepiej pohejtować w internecie. Postawą, którą prezentuje Pan poprzez swoje wypowiedzi, obraża Pan przy okazji tych wszystkich ludzi, którzy nie byli Ślązakami a wiele dla tego regionu zdziałali…(dla takich tez znalazło się w PG miejsce) ale to jest nie ważne, bo przecież Niemców ni ma – to jest kość niezgody… ignorancja i brak poszanowania dla tych wszystkich, którzy coś dobrego zrobili a nie tylko na Śląsku mieszkali. Gdzie Pana poszanowanie dla tych ludzi, którzy za Śląsk ginęli, walczyli, dla tych którzy całe życie poświęcili nauce i wynalezieniu patentów, by Pan i inni hejtujący mieli opiekę lekarską na najwyższym poziomie, dostęp do nowoczesnych badań diagnostycznych, możliwość decydowania o sobie samym, swobody obywatelskie. Dalej Pan nie rozumie po co taka instytucja powstała i dlaczego pamięć tych ludzi jest tu pielęgnowana?
ps. dla tych wszystkich którzy nie rozumieją i nie szanują pamięci, dla których polskość jest blee, polecam spakować manatki – droga za zachodnią granicą otwarta, przyjmą was z otwartymi ramionami, zapewne
ps. 2 tez kocham Śląsk i szanuje tych, którzy tu działali
Sugerowanie, że mam wyjechać „na zachód” dyskredytuje pana z jakiejkolwiek dyskusji. Nie jestem gościem na śląskiej ziemi i nie zamierzam się nikomu tłumaczyć z moich własnych poglądów.
Szanowny Panie Obserwatorze, pan Łukasz Tudzierz zapewne śledził dyskusję w sieci, więc pytania zadać nie mógł, ja natomiast byłem na sali i udało mi się jedno pytanie zadać. Na usta cisnęło się ich znacznie więcej. Nawet gdybym zadał je wszystkie, byłaby to musztarda po obiedzie. O misji Panteonu – a więc o generalnym przekazie, celu powołania instytucji – należało dyskutować znacznie wcześniej. I w znacznie szerszym gronie.
Jeżeli szuka Pan przykładów braku odwagi cywilnej, to proponuję zastanowić się, skąd na ekspozycji św. Jadwiga, Eva Thiele-Winckler czy Kazimierz Kutz. Przecież w świetle statutu nie mieli prawa się tam znaleźć. Czy to aby nie rozpaczliwe poszukiwanie listków figowych, które mają zakryć wstydliwe, wykluczające założenia Panteonu?
Akurat na debacie byłem osobiście, co jednak nie ma żadnego znaczenia w tej sytuacji, gdyż publicznie i pod własnym imieniem i nazwiskiem wypowiadam się nt. panteonu od dłuższego czasu. W przeciwieństwie do niektórych, którzy wolą komentować pod pseudonimem.
My jesteśmy na Śląsku u SIEBIE, sugerowanie że mamy się gdzieś wynosić jest po prostu skrajnym chamstwem z Pana strony.
Jak dlugo dekrety Bieruta sa w mocy … mamy komunizm i rzady pejsatych kanibali naszych wysp … p o l i n -ezji na gnojnej we warszawce ! Na naszym Slonsku zawsze kazdy chciol geltagu od gornika … ale roboty ni !!!! Od zawsze na polskim Slonsku ni bylo naszego reskierungu wszystko pudrowane ponioki !!!! Niech se tam tez chodza … mie tam ni ciagnie , bo i niema po co !!!
Taki ” obserwator ” to chyba powinien odwiedzic dobrego okuliste !
Wlasnie takie obserwatorzy doprowadzili do tego ze Slask , ktory byl jednym z najbardziej rozwinietych gospodarczo , zdrowotnie i pod kazdym wzgledem byl regionem w ktorym byl przemysl, kultura, szkolnictwo i byl dobrze zarzadzany a ludzie byli dobrzy, pracowici i otwarci na nowoczesnosc stal sie marzeniem w latach 20 stych dla polski i robiono wszystko aby go zdobyc.
Dywersja, sabotazem i wprowadzaniem niezgody. Gdy to nie pomoglo to nagle zachcialo sie plebiscytu i … tu plebiscyt pokozol ze nie chom ludzie tego regiono , aby Warszawa zagrabila te ziemie , tych ludzi i bogactwa tego rejonu. Wtedy postanowili doprowadzic do bratobojczej wony nazywajac ja ” powstaniem slaskim ”
Co za obluda !
Co do naklaniania do wyjazdow na ” zachod ” to ci z ulicy Gnojnej juz dobre pare milionow ludzi doprowadzili do tego ze musieli opuszczac ojcowizna , aby zasiedlic ja ludnoscia nie Slaska. A moze to wy powinniscie zaczac wyjyzdzac za wschodnio granica ? Tako fascynacja wos ogarnela ze az sie dziwia ze jeszcze wos tam nie ma ! Slonsk zostol wykorzystany, okradziony i zniszczony , ale napewno nie przez Slonzokow , bo my kochomy nasze kopalnie, huty , miasta i nasza ziemia !
„bratobójcza wojna” czyli kolega poczuwa się do bycia Niemcem…ironiczne że kolega zarzuca innym obłudę, szukając przysłowiowego źdźbła w ich oku a nie widząc belki w swoim.