Ślązacy w przeszłości nie mogli liczyć na Tuska, lecz mogą uczyć się od niego...
Agata Krypczyk na otwarciu Campusu Polska Przyszłości zapytała Rafała Trzaskowskiego i Donalda i Tuska, kiedy wreszcie Polska uzna śląski za język regionalny? Trzaskowski dość szybko odpowiedział, że ma żonę z Rybnika, więc popiera ten postulat. Tusk stwierdził natomiast, że "ojca dzieci uczyć nie należy" i przypomniał, że wraz z innymi pięcioma Kaszubami w sejmie i senacie uzyskali dla kaszubskiego status języka regionalnego.
#śląska rzecz: klopsztanga
Jechałem na rowerze przez stare, komunistyczne osiedle. Zauważyłem, że wiele rzeczy zmieniło się wokoło, ale klopsztanga pozostała taka, jaka była 15 lat temu. A...
Regionaliści nakręcili filmy edukacyjne o Śląsku. Nie tylko dla nauczycieli
Stowarzyszenie Inicjatywa we współpracy z Silesia Schola realizuje projekt „W regionie o regionie” w ramach którego nakręcono 15 filmów edukacyjnych o Śląsku, które w...
#śląska rzecz: hołda
Wydawać by się mogło, że hołda to symbol najbardziej śląski, jaki możemy sobie wyobrazić. Bo przecież w parze z szybem kopalnianym tworzy unikatowy i...
Dziś Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
Z tej okazji nie będzie wpisu, tylko krótki filmik. Bo obraz to więcej, niż 1000 znaków.
Z 7000 obecnie używanych języków, aż 50% nie przetrwa...
Także i w tym roku modlitwa wiernych podczas pielgrzymki do Piekar Śląskich była po...
Modlitwa wiernych odmawiana w języku śląskim stała się już tradycją podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar Śląskich. Także i w tym roku specjalnie dla Was...
Być Ślązakiem to powód do dumy!
Właśnie wróciłem z premiery filmu „Być Ślązakiem to powód do dumy”. Jadąc do Rydułtowskiego Centrum Kultury, nie bardzo wiedziałem czego powinienem się spodziewać –...
Wojewoda śląski Jorg. W kotle czarownic – ostatnia część trylogii K. Lewandowskiego
Wojewoda śląski Jorg. W kotle czarownic - jest to ostatnia, trzecia część 200-letniej historii Górnego Śląska wplecionej w życiorysy Karla Godulli (wyd. 2010 i...
Kto kocha, a fto przaje? O śląskich uczuciach
Praktycznie we wszystkich wspomnieniach czy opowieściach dotyczących Śląska do okresu, powiedzmy, międzywojnia można natknąć się na opis Ślązaka, jako osoby o naturze raczej twardej,...
Wywózka – nowa książka IPN Katowice dotycząca Tragedii Górnośląskiej
Wreszcie dotarła! Jeszcze nie miałem okazji przeczytać więcej niż jednej strony, ale czuję, że "Wywózka" będzie lekturą obowiązkową nie tylko dla osób, których rodziny...
„Dante i inksi” – zbiór poezji w śląskim przekładzie
JOSEPH VON EICHENDORFF
SPŌMNIYNIE
(Erinnerung)
1
Ty ptŏszku, cojś przifurgnōł sam
Z daleka, lipo, co tak sie
Kolybiesz, zdrzōdło, pedzcie mi
Kaj isto tyn mōj hajmat je.
(...)
Powyższy wiersz to fragment „Dante...
#śląska rzecz – węgiel
Węgiel wydobywany jest na Górnym Śląsku przynajmniej od XVII wieku. To właśnie odkrycie tego surowca spowodowało rozwój przemysłu i rewolucję, która miała miejsce nie tylko na powierzchni ziemi, ale także w umysłach mieszkańców tego regionu.
Dlaczego NOSPR to nie miejsce na odważny rap?
Dziś idę pod prąd wśród tych, którzy są w większości i uważają, że występ Miuosha, Jimka i orkiestry symfonicznej w sali NOSPRu był genialnym...
Śląski nacjonalizm ma się dobrze, bo przymykamy na niego oko
Zdenerwowałem się bardzo. Kilka sekund później pomyślałem – kto w ogóle będzie chodzić w takiej tresce? Skoro jest sprzedawana to na pewno jest na...
Halo, miasta! Uczcie się od Radzionkowa jak dbać o śląskość
Radzionków dotychczas kojarzył mi się z miejscowym klubem piłkarskim oraz Muzeum Chleba, do którego chociaż raz każda klasa musiała odbyć szkolną wycieczkę. Nawet nie...
Ślabikórz niy dló bajtli – recenzja.
Mam w ręce, a raczej na stole nowy Ślabikórz. Zacznę od tego, iż książka na pewno nie jest podręcznikiem do nauki godki śląskiej, jak...
Gazeta Auchan Mikołów po śląsku
Auchan Mikołów z pomocą Towarzystwa Pro Loquela Silesiana już po raz drugi, z okazji swoich urodzin przygotował specjalną gazetkę po śląsku. Opinie na jej...
Jeszcze dwa słowa o „aparycji chama”
Mój post na Facebooku wywołał skrajne emocje, zainteresowała się nim nawet Gazeta Katowice i Dziennik Zachodni. Przypomnę. Uważam, że wykorzystanie w kampanii społecznej stwierdzenia:...
Padosz, ja?
Pójdę do teatru na coś fajnego, odchamię się – pomyślałem. Zrobiłem, co wymyśliłem. Kupiłem bilet, wszedłem do środka sali i po chwili zorientowałem się,...
Podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar modlitwa wiernych była po śląsku! [NAGRANIE]
Pięknej tradycji zapoczątkowanej w 2014 roku stało się zadość. Wówczas to pierwszy raz na kalwaryjskim wzgórzu w Piekarach Śląskich część liturgii Mszy świętej odbyła...
Poznejcie Ślonsk tak oszkliwy, że żodyn niy chce na niego paczeć
Śląsk to miejsce, w którym nikt przy zdrowych zmysłach nie chciałby mieszkać. Tutaj zawsze pada deszcz i unosi się nieprzyjemna dla oczu mgła. Ci,...
Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny
Do czasu Piątej strony świata Kazimierza Kutza, Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny był jedyną prawdziwą opowieścią o Śląsku. Piątej strony świata jeszcze...
Dziennik ks. Franza Pawlara. Opis ostatnich dni II WŚ na Górnym Śląsku
Dziennik Księdza Franza Pawlara to wspomnienia z końca II Wojny Światowej, które pokazują nam, że wojna jest ogromną tragedią bez względu na narodowość stron...
Miłość w Königshütte – spektakl [oraz konkurs]
Teatralna wersja niezrealizowanego dotąd scenariusza filmowego Ingmara Villqista to dzieło wyjątkowe.
Z pewnością jedno z najważniejszych w dotychczasowym dorobku autora. Bardzo osobiste (autor urodził się...
Ślązak jest jak Yeti – każdy o nim słyszał, ale nikt nic nie wie
Jak to w życiu bywa, los rzuca ludzi w różne dalekie strony świata, więc rzucił i mnie. Jako Ślązak na co dzień mieszkam i...
Tożsamość jest podróżą od chwili do momentu
W gruncie rzeczy w każdym z nas siedzi grzech pychy i złudnego poczucia prawdy. Czy my – Ślązacy nie mamy poczucia, że wiemy kim...
Najładniejsze śląskie słowo – konkurs z nagrodami
Zapraszam Was do wzięcia udziału w konkursie, w którym do wygrania będą dwa egzemplarze książki Kōmisorz Hanusik i umrzik we szranku Marcina Melona, która...
Aleksander Nawarecki – Lajerman
Lajerman nie jest autobiografią Aleksandra Nawareckiego. Jest opowieścią o Śląsku widzianym oczami autora, począwszy od małego bajtla, skończywszy na wykładowcy akademickim. Jak sam twórca...
„Niektórzy boją się myślenia”. Spotkanie z prof. Kadłubkiem
Spotkania ze Zbigniewem Kadłubkiem tworzą dobrą atmosferę. Nie chodzi mi tylko o atmosferę dyskusji pomiędzy Gościem a zebranymi – bo ta jest zawsze wyjątkowo...
Czy Katowice wykorzystają „efekt Bilbao”?
Radek podesłał link do artykułu, który zainspirował mnie do napisania poniższego wpisu.
W październiku 1997 roku otwarto w Bilbao Muzeum Guggenheima, które obróciło postindustrialne miasto...
Marcin Melon – Komisorz Hanusik i Warszawiok
Prezentacja jednoaktówki autorstwa Marcina Melona pt. "Komisorz Hanusik i Warszawiok". Jednoaktówka zajęła drugie miejsce w trzeciej edycji konkursu "Jednoaktówki po śląsku", organizowanego przez Imago...
Słowem przez świat. „Mappa Mundi” – nowy tomik Mirosława Syniawy w języku śląskim
Miłośnicy poezji i podróży mają powód do radości, ponieważ uznany śląski poeta Mirosław Syniawa właśnie opublikował swój najnowszy tomik poezji zatytułowany "Mappa Mundi". Ta...
Żółto-niebieskie serce!
Takie akcje są najlepsze: 300 osób spotka się w jednym miejscu, tworzy zółto-niebieskie serce, przyjacielsko macha do warszawskich polityków. Po 30 minutach jest już...
Dr James Bjork: jako Amerykanin czuję empatię ze śląskimi problemami i dylematami
Czy wiecie, że tematem rozmów na seminarium prowadzonym na jednym z najlepszych uniwersytetów świata będzie… Śląsk?
W ramach Programme on Modern Poland na Uniwersytecie Oksfordzkim w...
Historyczna pielgrzymka w Piekarach Śląskich – odważny głos kościoła
Kilkadziesiąt tysięcy mężczyzn zgromadziło się na kalwaryjskim wzgórzu na dorocznej pielgrzymce w Piekarach Śląskich. Dzięki odważnym słowom abp. Wiktora Skworca i nietuzinkowym sprawowaniu liturgii...
[KONKURS] – wygraj Leanderkę Rafała Szymy!
Przygotowałem dla Was konkurs, w którym macie okazję wygrać dwa egzemplarze najnowszej książki Rafała Szymy - Leanderka. Jestem w trakcie lektury i mogę powiedzieć,...
Tu, na Śląsku, czyli Piąta strona świata
Zastanawiam się, czy pisanie o spektaklu, który powstał na podstawie książki, którą trzymam dopiero w ręce bez przeczytania ni pół zdania ma w ogóle...
Co pedziołby Kant po ślonsku? Przekrój osiągnięć największych filozofów
Filozof w mowie potocznej nie kojarzy się za dobrze. Utożsamiamy go z kimś, kto mitręży swoje wolne chwile na zbędne rozważania, zamiast zająć się...
Ajschylos „Prōmytojs przibity” w śląskim tłumaczeniu
Tłumaczenie wybitnego dzieła Ajschylosa - Prometeusz w okowach jest drugą książką wydaną w serii Canon Silesiae. Trochę ponad rok temu wydawnictwo zainaugurowało Listami z...
Ślōnski sznelcug, czyli wielki śląski manifest
9 lutego w Przestrzeni Twórczej Stacji Ligota odbył się Ślōnski sznelcug, czyli spotkanie z prof. Zbigniewem Kadłubkiem połączone z koncertem muzyki ambientowej, wystawą zdjęć...
Komisorz Hanusik – pierwsza komedia kryminalna w śląskiej godce już w sprzedaży
Po tygodniach oczekiwań do sklepów trafiła piyrszo kryminalno komedyjo we ślonskij godce, czyli „Komisorz Hanusik” autorstwa Marcina Melona.
Rade byście sie dowiedzieli skond Ouma Hanusikowo...
Ich książęce wysokości. Część górnośląska – nowa książka z serii Canon Silesiae
Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej w ramach serii wydawniczej Canon Silesiae prezentuje kolejną książkę, która ma czytelnikowi przybliżyć ogólnie pojętą tematykę Górnego Śląska. Tym razem...
Co mają wspólnego Sukiennice i woj. śląskie?
Znajdź jeden niepasujący szczegół na poniższym zdjęciu:
Ja wiem, czepiam się. Ale jednak zdjęcie krakowskich Sukiennic na wyświetlaczu w Kolejach Śląskich wygląda trochę komicznie. Jakby...
Czy pisanie po śląsku ma sens? Premiera czwartej części przygód Komisorza Hanusika [NAGRANIE +...
Czy istnieje język śląski? Jak silna jest śląska literatura? Czy Ślązacy są zainteresowani czytaniem po śląsku? Aż w końcu – czy pisanie po śląsku...
Uciekam. W mieście nawet myśleć nie muszę
Idę obok odrapanych kamienic, które w gruncie rzeczy nie są tak brzydkie, jak się mi wydawało. A może nie byłyby aż tak brzydkie, gdyby...
Centrum Badań nad Kulturami Mniejszymi zainaugurowało swoją działalność
8 grudnia brałem udział w uroczystej inauguracji działalności Centrum Badań nad Kulturami Mniejszymi, które powstało w ramach działalności Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach...
Jak Komisorz Hanusik uratowoł Ślonsk od srogij chaje
Nie wiem, czy Marcin Melon pisał wcześniej książki (po polsku? śląsku?). Wiem natomiast jedno, że jeśli Komisorz Hanusik jest jego literackim debiutem, to na...
Wspomnienia z wernisażu Mężczyzn z Węgla
To był wyjątkowy wieczór z wyjątkowymi ludźmi! (O co chodzi w Projekcie Metropolitanin pisałem kilka dni temu) Wieczory takie jak tamten dodają ogromnego kopa...
Silesia Videosession: wyławiamy perełki śląskiej muzyki
Silesia Videosession to projekt młodych entuzjastów i łowców ambitnej oraz wyjątkowej muzyki z obszaru województwa śląskiego. Poszukują i wyławiają z artystycznego morza perły a...
Jak Komisorz Hanusik uratowoł Ślonsk od warszawskij okupacje? [KONKURS]
Przeczytałem Komisarza Hanusika i mam spory problem. Pierwsza część była tak dobrze napisana, że oczywiste dla mnie było, iż sprostanie tak wysoko postawionej poprzeczce...
Morfina na podstawie Twardocha to nie jest spektakl dla spokojnych ludzi
Wychodząc z Morfiny wystawianej przez Teatr Śląski żałowałem, że nasamprzód nie zdążyłem przeczytać książki Twardocha. Sztuka miała klimat ogromnie specyficzny, który trudno miałem odnieść...
Kōmisorz Hanusik i Sznupok, czyli powrót w dobrym stylu
Komisorz Hanusik powrócił! Tym razem do spółki ze Sznupokiem – literackim wykładowcą na Uniwersytecie Śląskim, który dzięki swojej historycznej wiedzy pomaga policjantom w rozwiązywaniu...
Wobec zmierzchu jesteśmy zupełnie bezradni
Zmierzch to ten moment dnia, w którym percepcja i ocena miejsc oraz budynków jest najtrafniejsza. Bo przecież już nie jesteśmy oślepieni blaskiem słońca, a...
#11 Tauron Nowa Muzyka | co urzekło mnie drugiego dnia?
Drugi dzień Festiwalu Tauron Nowa Muzyka już za mną. Na bloga wrzucam te propozycje, które najbardziej zapadły mi w pamięć. To czego zawsze szukam...
[Szybka piłka] prof. Marek o języku śląskim
Informacją dnia jest 'ekspertyza', jaką przedstawił prof. Franciszek Marek w sprawie zmiany statusu prawnego godki śląskiej. Przypuszczam, że pomylenie tekstu publicystycznego z ekspertyzą naukową,...
Drugo tajla „Kōmisorza Hanusika” je fertich
Pamiętacie Komisorza Hanusika? Kto by nie pamiętał! Część druga pt. „We tajnyj sużbie ślōnskij nacyje” dzieje się pięć lat po srogij chaji. Książka do...
Jaki jest Twój Dzień Języka Ojczystego?
Obchodzimy dziś Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Święto ustanowione przez UNESCO wprawiło mnie w małe zakłopotanie – jadąc w pociągu zastanawiałem się, jaki jest mój...
Między miastem a miastem
Tak się jakoś złożyło, trochę z wyboru, trochę z przypadku, że siedzę pomiędzy trzema krzesłami. Mieszkam w niekwestionowanej kulturalnej stolicy Polski, mieście do przesady...
Zakochałem się i poszedłem do NOSPRu
A raczej w odwrotnej kolejności. Z resztą, czy to ważne? Ciągnęło mnie do NOSPRu od momentu otwarcia, ileż to nasłuchałem się opinii, ileż to...