Ślązacy w przeszłości nie mogli liczyć na Tuska, lecz mogą uczyć się od niego...
Agata Krypczyk na otwarciu Campusu Polska Przyszłości zapytała Rafała Trzaskowskiego i Donalda i Tuska, kiedy wreszcie Polska uzna śląski za język regionalny? Trzaskowski dość szybko odpowiedział, że ma żonę z Rybnika, więc popiera ten postulat. Tusk stwierdził natomiast, że "ojca dzieci uczyć nie należy" i przypomniał, że wraz z innymi pięcioma Kaszubami w sejmie i senacie uzyskali dla kaszubskiego status języka regionalnego.
Marcin Melon – Komisorz Hanusik i Warszawiok
Prezentacja jednoaktówki autorstwa Marcina Melona pt. "Komisorz Hanusik i Warszawiok". Jednoaktówka zajęła drugie miejsce w trzeciej edycji konkursu "Jednoaktówki po śląsku", organizowanego przez Imago...
5 powodów, dlaczego lepiej być Polakiem niż Ślązakiem
Większość z nas czuje dumę z bycia Ślązakiem. I słusznie! Mówiąc za Sándorem Márai - to wielki dar mówić i pisać w sekretnym języku...
9 mitów o Śląsku. Wersja dla dociekliwych
Niedawny wpis o faktach i mitach dotyczących Śląska cieszył się ogromnym zainteresowaniem, dlatego postanowiłem stworzyć na podstawie opublikowanych przez Was komentarzy kolejny artykuł o regionalnych...
Ślōnskŏ familijŏ: starzik
Śląska rodzina: dziadek
Felieton dostępny jest we dwóch wersjach językowych. Kliknij na "następny" aby poczytać po śląsku
Coś poszło nie tak, jeśli stereotypowy śląski dziadek...
„Niektórzy boją się myślenia”. Spotkanie z prof. Kadłubkiem
Spotkania ze Zbigniewem Kadłubkiem tworzą dobrą atmosferę. Nie chodzi mi tylko o atmosferę dyskusji pomiędzy Gościem a zebranymi – bo ta jest zawsze wyjątkowo...
Przepis na zupę z głów ryb
Przedstawiam Wam przepis na zupę z głów ryb. Jest to tradycyjna śląska potrawa, którą przygotowuje się na kolację wigilijną. Najbardziej standardowy przepis to oczywiście...
Między miastem a miastem
Tak się jakoś złożyło, trochę z wyboru, trochę z przypadku, że siedzę pomiędzy trzema krzesłami. Mieszkam w niekwestionowanej kulturalnej stolicy Polski, mieście do przesady...
6 faktów i mitów o Śląsku
Rozmowy z osobami spoza Śląska są bardzo inspirujące. Może powstać z tego felieton o Yeti, który okaże się najbardziej popularnym wpisem w ubiegłym roku....
Poznaj historię Karola Goduli, króla cynku
Książka „Karol Godula. Zostać milionerem” to fabularyzowana biografia jednej z najwybitniejszych postaci Górnego Śląska. Karl Godulla, syn leśnika, urodzony w Makoszowach udowodnił dzięki swojej...
Jaki jest Twój Dzień Języka Ojczystego?
Obchodzimy dziś Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Święto ustanowione przez UNESCO wprawiło mnie w małe zakłopotanie – jadąc w pociągu zastanawiałem się, jaki jest mój...
Dykcjonorz, czyli słownik śląski
Powstał dykcjonorz, czyli internetowy słownik śląski w którym systematycznie dodawane są śląskie słowa wraz z odmianą i przykładowymi propozycjami użycia. Autorami serwisu są Stasiek Neblik...
…i lasy, tu jest pełno lasów…!
Percepcja dzieci różni się zasadniczo od percepcji dorosłych – ich sposób postrzegania rzeczywistości nie został jeszcze skażony, opisują to, co widzą w prostych słowach,...
Tu, na Śląsku, czyli Piąta strona świata
Zastanawiam się, czy pisanie o spektaklu, który powstał na podstawie książki, którą trzymam dopiero w ręce bez przeczytania ni pół zdania ma w ogóle...
Biblia po śląsku – rarytas w domowych biblioteczkach
Biblia po śląsku to ponad 600 stron, na które składają się cztery Ewangelie, Dzieje Apostolskie, Listy Św. Pawła, Listy Powszechne i Apokalipsa św. Jana. Obecnie nic nie stoi już na przeszkodzie, aby Nowy Testament po śląsku był czytany na przykład podczas Wigilii.
[QUIZ] Sprawdź czy znasz ślonsko godka? Część II
Dziś przygotowałem dla Was drugą część quizu sprawdzającego jak dobrze znacie ślonsko godka. Jest trochę trudniejsza niż poprzednia zabawa, przygotowałem kilka podchwytliwych pytań, ale...
Jak Komisorz Hanusik uratowoł Ślonsk od srogij chaje
Nie wiem, czy Marcin Melon pisał wcześniej książki (po polsku? śląsku?). Wiem natomiast jedno, że jeśli Komisorz Hanusik jest jego literackim debiutem, to na...
Aleksander Nawarecki – Lajerman
Lajerman nie jest autobiografią Aleksandra Nawareckiego. Jest opowieścią o Śląsku widzianym oczami autora, począwszy od małego bajtla, skończywszy na wykładowcy akademickim. Jak sam twórca...
[KONKURS] – wygraj Leanderkę Rafała Szymy!
Przygotowałem dla Was konkurs, w którym macie okazję wygrać dwa egzemplarze najnowszej książki Rafała Szymy - Leanderka. Jestem w trakcie lektury i mogę powiedzieć,...
Panie Gliński, myli się pan w sprawie języka śląskiego. A ja panu powiem, dlaczego
27 stycznia 2020 roku poseł Maciej Kopiec zadał premierowi Mateuszowi Morawieckiego dość interesujące pytania dotyczące języka śląskiego. Przytoczę poniżej same pytania, bez całości interpelacji:...
Ich książęce wysokości. Część górnośląska – nowa książka z serii Canon Silesiae
Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej w ramach serii wydawniczej Canon Silesiae prezentuje kolejną książkę, która ma czytelnikowi przybliżyć ogólnie pojętą tematykę Górnego Śląska. Tym razem...
Jak godomy, oma czy starka?
Dostałem od Czytelniczki Eweliny wiadomość z pytaniem - powiedz mi, jak zwracasz się do babci/dziadka po śląsku? Jak się mówi, żeby okazać szacunek- tzn.,...
6 powodów dla których #11 Tauron Nowa Muzyka ponownie mnie zachwycił
#1 Strefa Kultury
Nie wiem czy może istnieć lepsze miejsce do organizacji festiwalu z nowoczesną muzyką, niż dawny poprzemysłowy teren. Chociaż niesamowitość miejsca nie wynika...
Przepis na moczkę wigilijną
Przedstawiam Wam tradycyjny przepis na moczkę wigilijną. Dokładnie w taki sposób przygotowuje się moczkę u mnie w rodzinie od wielu już lat - zapewniam...
Także i w tym roku modlitwa wiernych podczas pielgrzymki do Piekar Śląskich była po...
Modlitwa wiernych odmawiana w języku śląskim stała się już tradycją podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar Śląskich. Także i w tym roku specjalnie dla Was...
Życzenia po śląsku
Zebrane zostały tutaj życzenia i wierszyki po śląsku na urodziny, Boże Narodzenie, Wielkanoc, Barbórkę i Nowy Rok. Na tej stronie znajdziesz życzenia po śląsku...
Przepis na śląską kopę
Śląska kopa to tradycyjny deser spotykany na Górnym Śląsku. Jej protoplastą jest kopa ornontowicka, która wpisana została w 2012 roku na listę produktów tradycyjnych...
Ślōnskŏ familijŏ: starka
Śląska rodzina: babcia
Felieton dostępny jest w dwóch wersjach językowych. Kliknij na "następny" aby poczytać po śląsku: Ślōnskŏ familijŏ: starka
Babcia kojarzy mi się z...
[Szybka piłka] prof. Marek o języku śląskim
Informacją dnia jest 'ekspertyza', jaką przedstawił prof. Franciszek Marek w sprawie zmiany statusu prawnego godki śląskiej. Przypuszczam, że pomylenie tekstu publicystycznego z ekspertyzą naukową,...
Nagranie modlitwy wiernych po śląsku podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar Śląskich 2018
Podobnie jak w latach poprzednich, także i w tym roku podczas pielgrzymki mężczyzn i młodzieńców do Piekar Śląskich modlitwa wiernych odmawiana była w języku...
#śląska rzecz: hołda
Wydawać by się mogło, że hołda to symbol najbardziej śląski, jaki możemy sobie wyobrazić. Bo przecież w parze z szybem kopalnianym tworzy unikatowy i...
Jak Komisorz Hanusik uratowoł Ślonsk od warszawskij okupacje? [KONKURS]
Przeczytałem Komisarza Hanusika i mam spory problem. Pierwsza część była tak dobrze napisana, że oczywiste dla mnie było, iż sprostanie tak wysoko postawionej poprzeczce...
Czy Katowice wykorzystają „efekt Bilbao”?
Radek podesłał link do artykułu, który zainspirował mnie do napisania poniższego wpisu.
W październiku 1997 roku otwarto w Bilbao Muzeum Guggenheima, które obróciło postindustrialne miasto...
Zakochałem się i poszedłem do NOSPRu
A raczej w odwrotnej kolejności. Z resztą, czy to ważne? Ciągnęło mnie do NOSPRu od momentu otwarcia, ileż to nasłuchałem się opinii, ileż to...
#śląska rzecz: klopsztanga
Jechałem na rowerze przez stare, komunistyczne osiedle. Zauważyłem, że wiele rzeczy zmieniło się wokoło, ale klopsztanga pozostała taka, jaka była 15 lat temu. A...
Jak wygląda tradycyjna śląska palma wielkanocna?
Tradycyjna śląska palma wielkanocna różni się zasadniczo od polskich, które zobaczyć możemy w telewizji lub Internecie. Zgodnie ze zwyczajem śląska palma nie jest duża...
Leanderka. 5 ôsprowek po naszymu – śląskojęzyczny debiut Rafała Szymy
Zbiór opowiadań "Leanderka. 5 ôsprowek po naszymu" to śląskojęzyczny debiut Rafała Szymy. Zawarte w nim teksty to współczesna, nowoczesna proza pozbawiona folklorystycznego charakteru. Język...
Dziennik ks. Franza Pawlara. Opis ostatnich dni II WŚ na Górnym Śląsku
Dziennik Księdza Franza Pawlara to wspomnienia z końca II Wojny Światowej, które pokazują nam, że wojna jest ogromną tragedią bez względu na narodowość stron...
#śląska rzecz: szolka tyju
Szolka tyju kojarzy mi się z międzypokoleniowym spotkaniem, kiedy przychodzę do babci i słyszę – siednij sie wnusiu, zrobia ci tyju. Ja babcia –...
Śląsk wedle bajtla
Śląsk wedle bajtla to innowacyjny projekt, w którym głos zostanie przekazany dzieciom. Inicjatorzy akcji chcą zapytać najmłodszych mieszkańców regionu, czym dla nich jest Śląsk,...
Halo, miasta! Uczcie się od Radzionkowa jak dbać o śląskość
Radzionków dotychczas kojarzył mi się z miejscowym klubem piłkarskim oraz Muzeum Chleba, do którego chociaż raz każda klasa musiała odbyć szkolną wycieczkę. Nawet nie...
“Deklaracja radzionkowska”. Nikt nie obieca Ślązakom tyle, ile Donald Tusk
Podczas przedwyborczego objazdu Polski przewodniczący Platformy Obywatelskiej, Donald Tusk odwiedził Śląsk. W trakcie niedzielnego obiadu z Gabrielem Toborem, burmistrzem Radzionkowa były premier złożył, jak...
Dziś Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
Z tej okazji nie będzie wpisu, tylko krótki filmik. Bo obraz to więcej, niż 1000 znaków.
Z 7000 obecnie używanych języków, aż 50% nie przetrwa...
Język śląski – argumenty naukowe przemawiające za uznaniem za język regionalny
Język śląski jest mową używaną przez rdzennych mieszkańców Górnego Śląska. W klasyfikacji genetycznej język śląski uznawany jest za język słowiański, którego słownictwo czerpało zapożyczenia...
Ślōnski sznelcug, czyli wielki śląski manifest
9 lutego w Przestrzeni Twórczej Stacji Ligota odbył się Ślōnski sznelcug, czyli spotkanie z prof. Zbigniewem Kadłubkiem połączone z koncertem muzyki ambientowej, wystawą zdjęć...
Mianujom mie Hanka – przejmujący spektakl o trudnych śląskich losach
Mianujom mie Hanka to monodram, w którym w główną i jedyną rolę wcieliła się znakomita aktorka Grażyna Bułka, znana wszystkim z Cholonka - sztandarowej...
5 powodów, dla których Ślązacy powinni walczyć o śląski język regionalny
Język regionalny jest pojęciem prawnym, które określa mowę używaną na terenie określonego państwa, która jednocześnie nie jest dialektem języka urzędowego, ani językiem migrantów. W...
Śląskie tradycje wigilijne – poznaj Wigilię na Śląsku
Przedstawiam Wam poniżej śląskie tradycje wigilijne, które obecne są w górnośląskich domach. Część z nich znam, gdyż są przekazywane z pokolenia na pokolenie w...
#śląska rzecz – tyta
Śląska tyta to prezent dla pierwszoklasisty, który po latach zabawy i beztroski musi w końcu przekroczyć próg szkoły. Powiedzieć można, że tyta jest czymś w rodzaju pocieszenia, którym obdarowuje się dzieciaka, aby uprzyjemnić wkroczenie w odpowiedzialne życie.
Weto Dudy. Ślązacy będą jeszcze bardziej zdeterminowani w walce o swoje prawa
Andrzej Duda, zgodnie z przewidywaniami komentatorów i wbrew oczekiwaniom Ślązaków, odmówił podpisania ustawy uznającej język śląski za język regionalny i przekazał ją Sejmowi do...
Przajesz ślonskij godce? Kupuj książki po śląsku!
Od wielu już lat trwa na Śląsku ożywiona dyskusja na temat kondycji śląskiej godki. My, Ślązacy jesteśmy zaniepokojeni tym, czy mowa naszych przodków przetrwa...
Śląskie tradycje wielkanocne – poznaj Wielkanoc na Śląsku
Śląskie tradycje wielkanocne są bogate i różnią się od siebie nawet na terenie samego Górnego Śląska. Część z tradycji pochodzi z obszaru obecnych Niemiec,...
Morfina na podstawie Twardocha to nie jest spektakl dla spokojnych ludzi
Wychodząc z Morfiny wystawianej przez Teatr Śląski żałowałem, że nasamprzód nie zdążyłem przeczytać książki Twardocha. Sztuka miała klimat ogromnie specyficzny, który trudno miałem odnieść...
Patrz. Nic nie mów. Klaszcz głośno!
Oglądałem niedawno w TVP Katowice relację z gali Nagrody Ślązaka Roku, czyli dorocznego konkursu mającego promować piękno gwary śląskiej. Sadząc po pełnej widowni, jest...
#śląska rzecz – kreple
Ftoś kejś pedzioł, iże ślōnskie kreple to niy je to samo, co polskie pączki. Jŏ tam niy wiym - u mje w dōma krepli sie nie warziło bo moja mamulka takich tustych maszketōw niy lubi. Ja - tortensztik, kopa, kołŏcz z posypkōm abo inksze ajnfachowe maszkety jŏ za bajtla jŏd bez kożdy wikynd. Dōmowego krepla jŏ nikyj niy zjŏd.
Padosz, ja?
Pójdę do teatru na coś fajnego, odchamię się – pomyślałem. Zrobiłem, co wymyśliłem. Kupiłem bilet, wszedłem do środka sali i po chwili zorientowałem się,...
Bebok – #śląskie legendy
Śląska mitologia lub - jak niektórzy mówią - demonologia jest nad wyraz różnorodna i interesująca. Myli się jednak ten, kto sądzi, iż baśnie oraz...
Czy Ślązacy powinni (nie) wspierać społeczność LGBT?
Pewnie Was zasmucę, że odpowiem na powyższe pytanie - nie wiem. Każdy powinien rozsądzić to we własnym sercu i wedle własnego sumienia. Można oczywiście...
Prawica przegrywa walkę o śląskość. Czy lewica zbierze głosy Ślązaków?
W skrócie:
Prawica nie ma pomysłu na “zagospodarowanie” potrzeb etnicznych Ślązaków
Ślązacy są odporni na nachalny i propolski patriotyzm w wydaniu tak zwanych...