Wyzwanie na dzisiaj: Śląsk Otwarty
Kiedyś myślałem, że moje postrzeganie przeszłości byłoby łatwiejsze i przyjemniejsze, gdybym urodził się np. w Krakowie lub w Warszawie. Na ścianie z jednej strony...
Wernisaż Projektu Metropolitanin – Mężczyźni z Węgla
Tysiące zapisanych cyfrowo klatek, setki przejechanych kilometrów, dziesiątki odbytych rozmów, kilkanaście nieprzespanych nocy…
Taki jest właśnie bilans ostatnich miesięcy i pracy nad powstaniem kalendarza Projekt...
Żółto-niebieskie serce!
Takie akcje są najlepsze: 300 osób spotka się w jednym miejscu, tworzy zółto-niebieskie serce, przyjacielsko macha do warszawskich polityków. Po 30 minutach jest już...
Uciekam. W mieście nawet myśleć nie muszę
Idę obok odrapanych kamienic, które w gruncie rzeczy nie są tak brzydkie, jak się mi wydawało. A może nie byłyby aż tak brzydkie, gdyby...
Jak godomy, oma czy starka?
Dostałem od Czytelniczki Eweliny wiadomość z pytaniem - powiedz mi, jak zwracasz się do babci/dziadka po śląsku? Jak się mówi, żeby okazać szacunek- tzn.,...
6 powodów dla których #11 Tauron Nowa Muzyka ponownie mnie zachwycił
#1 Strefa Kultury
Nie wiem czy może istnieć lepsze miejsce do organizacji festiwalu z nowoczesną muzyką, niż dawny poprzemysłowy teren. Chociaż niesamowitość miejsca nie wynika...
Kōmisorz Hanusik i Sznupok, czyli powrót w dobrym stylu
Komisorz Hanusik powrócił! Tym razem do spółki ze Sznupokiem – literackim wykładowcą na Uniwersytecie Śląskim, który dzięki swojej historycznej wiedzy pomaga policjantom w rozwiązywaniu...
Śląsk wedle bajtla – krótkie podsumowanie
Uff. Już po wszystkim. Dziękuję wszystkim, nie tylko Czytelnikom bloga, którzy przyszli na wernisaż. Nie sposób oceniać pracę, którą się samemu wykonało, dlatego poprzestanę...
Przepis na śląską kopę
Śląska kopa to tradycyjny deser spotykany na Górnym Śląsku. Jej protoplastą jest kopa ornontowicka, która wpisana została w 2012 roku na listę produktów tradycyjnych...
“Deklaracja radzionkowska”. Nikt nie obieca Ślązakom tyle, ile Donald Tusk
Podczas przedwyborczego objazdu Polski przewodniczący Platformy Obywatelskiej, Donald Tusk odwiedził Śląsk. W trakcie niedzielnego obiadu z Gabrielem Toborem, burmistrzem Radzionkowa były premier złożył, jak...
6 faktów i mitów o Śląsku
Rozmowy z osobami spoza Śląska są bardzo inspirujące. Może powstać z tego felieton o Yeti, który okaże się najbardziej popularnym wpisem w ubiegłym roku....
Film Pulp Fiction po śląsku pokazał, że język śląski jest żywy i popularny
Wszystkie bilety sprzedane w dwie godziny, mimo wcale nie najniższej ceny. Pełna sala widzów. Gromkie brawa po zakończeniu pokazu. Czy potrzeba lepszych rekomendacji, aby...
5 najciekawszych słów po śląsku
Ślonsko godka pełna jest słów i zwrotów, które mogą zadziwiać. Dla nas – są naturalne, ale osoby spoza Górnego Śląska mogą wprawić w małe...
5 powodów, dla których Ślązacy powinni walczyć o śląski język regionalny
Język regionalny jest pojęciem prawnym, które określa mowę używaną na terenie określonego państwa, która jednocześnie nie jest dialektem języka urzędowego, ani językiem migrantów. W...
Podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar modlitwa wiernych była po śląsku! [NAGRANIE]
Pięknej tradycji zapoczątkowanej w 2014 roku stało się zadość. Wówczas to pierwszy raz na kalwaryjskim wzgórzu w Piekarach Śląskich część liturgii Mszy świętej odbyła...
#śląska rzecz – tyta
Śląska tyta to prezent dla pierwszoklasisty, który po latach zabawy i beztroski musi w końcu przekroczyć próg szkoły. Powiedzieć można, że tyta jest czymś w rodzaju pocieszenia, którym obdarowuje się dzieciaka, aby uprzyjemnić wkroczenie w odpowiedzialne życie.
Ślabikórz niy dló bajtli – recenzja.
Mam w ręce, a raczej na stole nowy Ślabikórz. Zacznę od tego, iż książka na pewno nie jest podręcznikiem do nauki godki śląskiej, jak...
#śląska rzecz – kusik
Kusik to jedno z najpiękniejszych śląskich słów. Po polsku znaczy dokładnie to samo co buziak, całus, pocałunek. Ale po śląsku brzmi przecież jakoś magiczniej,...
Drugo tajla „Kōmisorza Hanusika” je fertich
Pamiętacie Komisorza Hanusika? Kto by nie pamiętał! Część druga pt. „We tajnyj sużbie ślōnskij nacyje” dzieje się pięć lat po srogij chaji. Książka do...
Dlaczego NOSPR to nie miejsce na odważny rap?
Dziś idę pod prąd wśród tych, którzy są w większości i uważają, że występ Miuosha, Jimka i orkiestry symfonicznej w sali NOSPRu był genialnym...
Jak wygląda tradycyjna śląska palma wielkanocna?
Tradycyjna śląska palma wielkanocna różni się zasadniczo od polskich, które zobaczyć możemy w telewizji lub Internecie. Zgodnie ze zwyczajem śląska palma nie jest duża...
#śląska rzecz: klopsztanga
Jechałem na rowerze przez stare, komunistyczne osiedle. Zauważyłem, że wiele rzeczy zmieniło się wokoło, ale klopsztanga pozostała taka, jaka była 15 lat temu. A...
Śląskie tradycje wigilijne – poznaj Wigilię na Śląsku
Przedstawiam Wam poniżej śląskie tradycje wigilijne, które obecne są w górnośląskich domach. Część z nich znam, gdyż są przekazywane z pokolenia na pokolenie w...
Spójrz na Śląsk innym okiem. „Dyskretny urok Śląska” już do kupienia w dobrych sklepach
"Dyskretny urok Śląska" otwiera śląską trylogię Evy Tvrdej, współczesnej pisarki z czeskiej strony Śląska. Eva Tvrdá przenosi nas kilkanaście kilometrów na południowy zachód od...
Prawica przegrywa walkę o śląskość. Czy lewica zbierze głosy Ślązaków?
W skrócie:
Prawica nie ma pomysłu na “zagospodarowanie” potrzeb etnicznych Ślązaków
Ślązacy są odporni na nachalny i propolski patriotyzm w wydaniu tak zwanych...
Rajzyfiber, czyli śląski stres przed podróżą
Jest w języku śląskim słowo, które uwielbiam za jego niedosłowność i uniwersalność. To rajzyfiber.
Etymologia słowa jest prosta. Wystarczy z niemieckiego połączyć die Reise (podróż)...
Panie Gliński, myli się pan w sprawie języka śląskiego. A ja panu powiem, dlaczego
27 stycznia 2020 roku poseł Maciej Kopiec zadał premierowi Mateuszowi Morawieckiego dość interesujące pytania dotyczące języka śląskiego. Przytoczę poniżej same pytania, bez całości interpelacji:...
Przepis na moczkę wigilijną
Przedstawiam Wam tradycyjny przepis na moczkę wigilijną. Dokładnie w taki sposób przygotowuje się moczkę u mnie w rodzinie od wielu już lat - zapewniam...
[KONKURS] – wygraj Leanderkę Rafała Szymy!
Przygotowałem dla Was konkurs, w którym macie okazję wygrać dwa egzemplarze najnowszej książki Rafała Szymy - Leanderka. Jestem w trakcie lektury i mogę powiedzieć,...
Projekt Metropolitanin – Mężczyźni z Węgla. Zaproszenie na wernisaż
Gest, dźwięk, obraz, czy słowo. Jest wiele sposobów, aby wyrażać swoją tożsamość, pasję i zarażać nią innych. Projekt Metropolitanin to regionalna inicjatywa artystyczno –...
Skarbek – #śląskie legendy
Śląska mitologia lub – jak niektórzy mówią – demonologia jest nad wyraz różnorodna i interesująca. Myli się jednak ten, kto sądzi, iż baśnie oraz...
5 powodów, dlaczego lepiej być Polakiem niż Ślązakiem
Większość z nas czuje dumę z bycia Ślązakiem. I słusznie! Mówiąc za Sándorem Márai - to wielki dar mówić i pisać w sekretnym języku...
Być Ślązakiem to powód do dumy!
Właśnie wróciłem z premiery filmu „Być Ślązakiem to powód do dumy”. Jadąc do Rydułtowskiego Centrum Kultury, nie bardzo wiedziałem czego powinienem się spodziewać –...
Co mają wspólnego Sukiennice i woj. śląskie?
Znajdź jeden niepasujący szczegół na poniższym zdjęciu:
Ja wiem, czepiam się. Ale jednak zdjęcie krakowskich Sukiennic na wyświetlaczu w Kolejach Śląskich wygląda trochę komicznie. Jakby...
Przajesz ślonskij godce? Kupuj książki po śląsku!
Od wielu już lat trwa na Śląsku ożywiona dyskusja na temat kondycji śląskiej godki. My, Ślązacy jesteśmy zaniepokojeni tym, czy mowa naszych przodków przetrwa...
#śląska rzecz – maszkety
Czy znacie kogoś, kto nie lubi maszketów? Bez maszketów nie odbędą się żadne urodziny u babci Anieli. Pamiętam jak za bajtla dziadek mówił do...
Śląska klawiatura i słownik dla systemu Android oraz iOS
Śląska klawiatura i słownik dla systemu Android oraz iOS jest dostępna dzięki aplikacji SwiftKey Keyboard. Aplikacja wprowadzi śląskie litery na klawiaturę Waszego telefonu (w nowszych...
Ślōnskŏ familijŏ: starzik
Śląska rodzina: dziadek
Felieton dostępny jest we dwóch wersjach językowych. Kliknij na "następny" aby poczytać po śląsku
Coś poszło nie tak, jeśli stereotypowy śląski dziadek...
[QUIZ] Sprawdź czy znasz ślonsko godka? Część II
Dziś przygotowałem dla Was drugą część quizu sprawdzającego jak dobrze znacie ślonsko godka. Jest trochę trudniejsza niż poprzednia zabawa, przygotowałem kilka podchwytliwych pytań, ale...
Ślōnskŏ familijŏ: starka
Śląska rodzina: babcia
Felieton dostępny jest w dwóch wersjach językowych. Kliknij na "następny" aby poczytać po śląsku: Ślōnskŏ familijŏ: starka
Babcia kojarzy mi się z...
Leanderka. 5 ôsprowek po naszymu – śląskojęzyczny debiut Rafała Szymy
Zbiór opowiadań "Leanderka. 5 ôsprowek po naszymu" to śląskojęzyczny debiut Rafała Szymy. Zawarte w nim teksty to współczesna, nowoczesna proza pozbawiona folklorystycznego charakteru. Język...
#10 Tauron Nowa Muzyka – niezwykłe koncerty w inspirującym miejscu
Bez cienia przesady mogę stwierdzić, że koncerty muzyczne są dla mnie wydarzeniem ocierającym się o mistycyzm. I to nie z powodu jakieś muzycznej pasji,...
Śląski nacjonalizm ma się dobrze, bo przymykamy na niego oko
Zdenerwowałem się bardzo. Kilka sekund później pomyślałem – kto w ogóle będzie chodzić w takiej tresce? Skoro jest sprzedawana to na pewno jest na...
Chopy, co z Wami je niy richtich?
Pŏra dni do zadku suchoł żech w radyju, jak Grzegorz Franki gŏdoł, czamu przestoł być prezesym Ślōnskij Partyje Regiōnalnyj. Pedzioł, że o swojij decyzyji poinformowoł ekskamrata bez wiadōmość SMS. Franki spokopiōł, że we ŚPR tak naprŏwda to nic sie niy dzioło, ludzie to niy byli fachmōny, a Mercik piyrszy poszoł weg, bo nic niy robiōł. Tego było za wiela i bestōż Franki poszoł nazŏd do PO.
Ich książęce wysokości – konkurs z nagrodami
Z okazji objęcia przez Tuudi.net patronatem medialnym wydawnictwa książki Jerzego Ciurloka – Ich książęce wysokości przygotowałem dla Was konkurs, gdzie nagrodą są (a jakże!)...
#śląska rzecz: hołda
Wydawać by się mogło, że hołda to symbol najbardziej śląski, jaki możemy sobie wyobrazić. Bo przecież w parze z szybem kopalnianym tworzy unikatowy i...
Padosz, ja?
Pójdę do teatru na coś fajnego, odchamię się – pomyślałem. Zrobiłem, co wymyśliłem. Kupiłem bilet, wszedłem do środka sali i po chwili zorientowałem się,...
Patrz. Nic nie mów. Klaszcz głośno!
Oglądałem niedawno w TVP Katowice relację z gali Nagrody Ślązaka Roku, czyli dorocznego konkursu mającego promować piękno gwary śląskiej. Sadząc po pełnej widowni, jest...
#śląska rzecz: szolka tyju
Szolka tyju kojarzy mi się z międzypokoleniowym spotkaniem, kiedy przychodzę do babci i słyszę – siednij sie wnusiu, zrobia ci tyju. Ja babcia –...
Gazeta Auchan Mikołów po śląsku
Auchan Mikołów z pomocą Towarzystwa Pro Loquela Silesiana już po raz drugi, z okazji swoich urodzin przygotował specjalną gazetkę po śląsku. Opinie na jej...
5 powodów, dla których warto deklarować narodowość śląską
Podczas nadchodzącego Spisu Powszechnego każdy obywatel i obywatelka RP zostanie poproszony o odpowiedź na szereg pytań. Najistotniejszymi dla nas Ślązaków będą te, odnoszące się...
7 najładniejszych śląskich słów
Słowami wyrażamy świat - to co widzimy, co odczuwamy. Każde słowo niesie ze sobą określony ładunek emocjonalny: smutek, radość, piękno, ciepłe wspomnienie. Jakie są...
Poznejcie Ślonsk tak oszkliwy, że żodyn niy chce na niego paczeć
Śląsk to miejsce, w którym nikt przy zdrowych zmysłach nie chciałby mieszkać. Tutaj zawsze pada deszcz i unosi się nieprzyjemna dla oczu mgła. Ci,...
Nagranie modlitwy wiernych po śląsku podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar Śląskich 2018
Podobnie jak w latach poprzednich, także i w tym roku podczas pielgrzymki mężczyzn i młodzieńców do Piekar Śląskich modlitwa wiernych odmawiana była w języku...
Jak zacząć pisać po śląsku? Porady praktyczne
Polskiej ortografii i gramatyki każdy uczył się w szkole. Lecz nikogo z nas nie uczono, jak pisać po śląsku. Dlatego na pierwszy rzut oka zapis śląskiej mowy może dla wielu z Was być trudny. Jednak nic bardziej mylnego! Śląski alfabet po pewnym czasie wchodzi w krew!
Jeszcze dwa słowa o „aparycji chama”
Mój post na Facebooku wywołał skrajne emocje, zainteresowała się nim nawet Gazeta Katowice i Dziennik Zachodni. Przypomnę. Uważam, że wykorzystanie w kampanii społecznej stwierdzenia:...
9 mitów o Śląsku. Wersja dla dociekliwych
Niedawny wpis o faktach i mitach dotyczących Śląska cieszył się ogromnym zainteresowaniem, dlatego postanowiłem stworzyć na podstawie opublikowanych przez Was komentarzy kolejny artykuł o regionalnych...
Co pedziołby Kant po ślonsku? Przekrój osiągnięć największych filozofów
Filozof w mowie potocznej nie kojarzy się za dobrze. Utożsamiamy go z kimś, kto mitręży swoje wolne chwile na zbędne rozważania, zamiast zająć się...
Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny
Do czasu Piątej strony świata Kazimierza Kutza, Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny był jedyną prawdziwą opowieścią o Śląsku. Piątej strony świata jeszcze...