Śląska kultura Język śląski

Język śląski

Język śląski – inaczej ślonsko godka – tradycyjnie używana jest przez mieszkańców Górnego Śląska. Ponad 529 tys. Ślązaków używa na co dzień śląskiej mowy. Język śląski dzieli się na gwary – w zależności od miejscowości – inaczej mówi mieszkaniec Katowic, Bytomia, Lublińca czy Skoczowa. Różnorodność językowa śląszczyzny nie powinna być argumentem przeciwko jej kodyfikacji – przecież nawet język polski dzieli się na gwary w zależności od regionu kraju. Kodyfikacja językowa jest potrzebna aby stworzyć zbiór zasad pisowni i śląskiej gramatyki. Jest to fundament na którym możemy oprzeć przyszła edukację regionalną.

Jeden z najczęściej powielanych mitów brzmi – po śląsku można mówić, a nie pisać. Nie jest to prawda! Język śląski stosowany jest praktycznie – powstają książki, artykuły, wydawnictwa, strony i blogi internetowe. Nie wiesz jak pisać po śląsku? To nic trudnego. Na mojej stronie znajdziesz poradnik, który krok po kroku nauczy Cię śląskiej ortografii i alfabetu. Jak się okazuje pisanie po śląsku wchodzi w krew i nie jest tak trudne, jak się wszystkim wydaje.

Ewangelia na wigilię po śląsku

Ewangelia na wigilię po śląsku. Wydrukuj i przeczytaj przed wieczerzą

Jak nakazuje tradycja, przed spożyciem wieczerzy wigilijnej czyta się fragment Ewangelii wg. św. Łukasza, który traktuje o narodzeniu Chrystusa. Serdecznie zachęcam Was, aby fragment...

7 najładniejszych śląskich słów

Słowami wyrażamy świat - to co widzimy, co odczuwamy. Każde słowo niesie ze sobą określony ładunek emocjonalny: smutek, radość, piękno, ciepłe wspomnienie. Jakie są...
deklaracja radzionkowska

“Deklaracja radzionkowska”. Nikt nie obieca Ślązakom tyle, ile Donald Tusk

Podczas przedwyborczego objazdu Polski przewodniczący Platformy Obywatelskiej, Donald Tusk odwiedził Śląsk. W trakcie niedzielnego obiadu z Gabrielem Toborem, burmistrzem Radzionkowa były premier złożył, jak...

Jak zacząć pisać po śląsku? Porady praktyczne

7
Polskiej ortografii i gramatyki każdy uczył się w szkole. Lecz nikogo z nas nie uczono, jak pisać po śląsku. Dlatego na pierwszy rzut oka zapis śląskiej mowy może dla wielu z Was być trudny. Jednak nic bardziej mylnego! Śląski alfabet po pewnym czasie wchodzi w krew!

Język śląski – argumenty naukowe przemawiające za uznaniem za język regionalny

6
Język śląski jest mową używaną przez rdzennych mieszkańców Górnego Śląska. W klasyfikacji genetycznej język śląski uznawany jest za język słowiański, którego słownictwo czerpało zapożyczenia...

Jak godomy, oma czy starka?

Dostałem od Czytelniczki Eweliny wiadomość z pytaniem - powiedz mi, jak zwracasz się do babci/dziadka po śląsku? Jak się mówi, żeby okazać szacunek- tzn.,...

Biblia po śląsku – rarytas w domowych biblioteczkach

6
Biblia po śląsku to ponad 600 stron, na które składają się cztery Ewangelie, Dzieje Apostolskie, Listy Św. Pawła, Listy Powszechne i Apokalipsa św. Jana. Obecnie nic nie stoi już na przeszkodzie, aby Nowy Testament po śląsku był czytany na przykład podczas Wigilii.

Śląska klawiatura i słownik dla systemu Android oraz iOS

0
Śląska klawiatura i słownik dla systemu Android oraz iOS jest dostępna dzięki aplikacji SwiftKey Keyboard. Aplikacja wprowadzi śląskie litery na klawiaturę Waszego telefonu (w nowszych...

Listy do św. Mikołaja po śląsku

Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że edukacja młodego pokolenia ma fundamentalne znaczenie dla zachowania śląskiej kultury i języka. Dlatego przedstawiam Wam listy dzieci czytelników...

Poznaj Hymn Śląska | wideo + tekst

Hymn Śląska zaprezentowany został podczas 12 Marszu Autonomii. Słowa w języku śląskim, czeskim, niemieckim i polskim prezentuję Wam poniżej. Zdaniem twórców hymnu, dzieło miało...

5 powodów, dla których warto deklarować narodowość śląską

14
Podczas nadchodzącego Spisu Powszechnego każdy obywatel i obywatelka RP zostanie poproszony o odpowiedź na szereg pytań. Najistotniejszymi dla nas Ślązaków będą te, odnoszące się...

Dykcjonorz, czyli słownik śląski

Powstał dykcjonorz, czyli internetowy słownik śląski w którym systematycznie dodawane są śląskie słowa wraz z odmianą i przykładowymi propozycjami użycia. Autorami serwisu są Stasiek Neblik...

[QUIZ] Jak dobrze znasz ślonsko godka? Sprawdź się!

Dla wielu osób nieodłącznym atrybutem śląskości jest posługiwanie się w życiu codziennym ślonskom godkom. Nie ważne jest, czy piszemy i mówimy poprawnie, czy z...

Prawica przegrywa walkę o śląskość. Czy lewica zbierze głosy Ślązaków?

12
W skrócie: Prawica nie ma pomysłu na “zagospodarowanie” potrzeb etnicznych Ślązaków Ślązacy są odporni na nachalny i propolski patriotyzm w wydaniu tak zwanych...

Kożdego polskigo polityka wyciepołbych raus do Araberōw i Rusōw

Jo bych tych polityków, kerzi gŏdajōm – ôd ludzi my sōm i Polsce ino przajymy – na sztyry strōny świata raus wygōnioł. Ino ze rajzyntasiōm, flaszkōm wody i korōnkōm, co by do swojigo Pōnbōczka porzykać mogli, jak śniŏdać niy bydōm co mieli, abo cliwić sie im bydzie. Co by Araberōw, Rusōw, Niymcōw i Murzinōw ô szolka wody i sznitka chleba prosić musieli.

#śląska rzecz – kreple

Ftoś kejś pedzioł, iże ślōnskie kreple to niy je to samo, co polskie pączki. Jŏ tam niy wiym - u mje w dōma krepli sie nie warziło bo moja mamulka takich tustych maszketōw niy lubi. Ja - tortensztik, kopa, kołŏcz z posypkōm abo inksze ajnfachowe maszkety jŏ za bajtla jŏd bez kożdy wikynd. Dōmowego krepla jŏ nikyj niy zjŏd.

5 powodów, dla których Ślązacy powinni walczyć o śląski język regionalny

Język regionalny jest pojęciem prawnym, które określa mowę używaną na terenie określonego państwa, która jednocześnie nie jest dialektem języka urzędowego, ani językiem migrantów. W...

Panie Gliński, myli się pan w sprawie języka śląskiego. A ja panu powiem, dlaczego

0
27 stycznia 2020 roku poseł Maciej Kopiec zadał premierowi Mateuszowi Morawieckiego dość interesujące pytania dotyczące języka śląskiego. Przytoczę poniżej same pytania, bez całości interpelacji:...

Ślōnskŏ familijŏ: starzik

Śląska rodzina: dziadek Felieton dostępny jest we dwóch wersjach językowych. Kliknij na "następny" aby poczytać po śląsku Coś poszło nie tak, jeśli stereotypowy śląski dziadek...

#śląska rzecz – zolyty

9
Zolyty to po polsku randka. Na zŏlyty karlus prosi frelka, kero fest mu sie spodobała abo swoja dziouszka abo libsta, keryj przaje. To je fest wŏżne, aby pamiyntać, iże na zolyty to niy ino na poczōntku kōnszachtu, ale durś łazić.

Czy Ślązacy powinni (nie) wspierać społeczność LGBT?

10
Pewnie Was zasmucę, że odpowiem na powyższe pytanie - nie wiem. Każdy powinien rozsądzić to we własnym sercu i wedle własnego sumienia. Można oczywiście...
Pulp Fiction po śląsku

Film Pulp Fiction po śląsku pokazał, że język śląski jest żywy i popularny

0
Wszystkie bilety sprzedane w dwie godziny, mimo wcale nie najniższej ceny. Pełna sala widzów. Gromkie brawa po zakończeniu pokazu. Czy potrzeba lepszych rekomendacji, aby...

Chopy, co z Wami je niy richtich?

Pŏra dni do zadku suchoł żech w radyju, jak Grzegorz Franki gŏdoł, czamu przestoł być prezesym Ślōnskij Partyje Regiōnalnyj. Pedzioł, że o swojij decyzyji poinformowoł ekskamrata bez wiadōmość SMS. Franki spokopiōł, że we ŚPR tak naprŏwda to nic sie niy dzioło, ludzie to niy byli fachmōny, a Mercik piyrszy poszoł weg, bo nic niy robiōł. Tego było za wiela i bestōż Franki poszoł nazŏd do PO.

3 rzeczy, które łączą uznanie śląskiego za język oraz edukację seksualną

5
Myli się ten, kto sądzi, iż edukacja seksualna ma niewiele wspólnego z uznaniem śląskiego za język. Za jedną i drugą inicjatywą stoją podobne argumenty....

Ślōnskŏ familijŏ: starka

4
Śląska rodzina: babcia Felieton dostępny jest w dwóch wersjach językowych. Kliknij na "następny" aby poczytać po śląsku: Ślōnskŏ familijŏ: starka Babcia kojarzy mi się z...
Krzysztof Sitarski

Krzysztof Sitarski mówi, że promuje regionalizm. Ale tak naprawdę to nie

0
Od wielu lat powtarzam, że śląskie elity praktycznie nie istnieją. Jaskrawym przykładem intelektualnej zapaści naszych przedstawicieli są śląscy posłowie, którzy w zdecydowanej większości przypadków...

Ślązacy w przeszłości nie mogli liczyć na Tuska, lecz mogą uczyć się od niego...

8
Agata Krypczyk na otwarciu Campusu Polska Przyszłości zapytała Rafała Trzaskowskiego i Donalda i Tuska, kiedy wreszcie Polska uzna śląski za język regionalny? Trzaskowski dość szybko odpowiedział, że ma żonę z Rybnika, więc popiera ten postulat. Tusk stwierdził natomiast, że "ojca dzieci uczyć nie należy" i przypomniał, że wraz z innymi pięcioma Kaszubami w sejmie i senacie uzyskali dla kaszubskiego status języka regionalnego.

Także i w tym roku modlitwa wiernych podczas pielgrzymki do Piekar Śląskich była po...

Modlitwa wiernych odmawiana w języku śląskim stała się już tradycją podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar Śląskich. Także i w tym roku specjalnie dla Was...

Ślabikórz niy dló bajtli – recenzja.

Mam w ręce, a raczej na stole nowy Ślabikórz. Zacznę od tego, iż książka na pewno nie jest podręcznikiem do nauki godki śląskiej, jak...

Marcin Melon – Komisorz Hanusik i Warszawiok

Prezentacja jednoaktówki autorstwa Marcina Melona pt. "Komisorz Hanusik i Warszawiok". Jednoaktówka zajęła drugie miejsce w trzeciej edycji konkursu "Jednoaktówki po śląsku", organizowanego przez Imago...