Przepis na makówki śląskie
Przedstawiam Wam przepis na makówki – tradycyjną śląską potrawę wigilijną. W wielu śląskich domach nie można wyobrazić sobie obchodów Świąt Bożego Narodzenia bez miski...
Bebok – #śląskie legendy
Śląska mitologia lub - jak niektórzy mówią - demonologia jest nad wyraz różnorodna i interesująca. Myli się jednak ten, kto sądzi, iż baśnie oraz...
Chopy, co z Wami je niy richtich?
Pŏra dni do zadku suchoł żech w radyju, jak Grzegorz Franki gŏdoł, czamu przestoł być prezesym Ślōnskij Partyje Regiōnalnyj. Pedzioł, że o swojij decyzyji poinformowoł ekskamrata bez wiadōmość SMS. Franki spokopiōł, że we ŚPR tak naprŏwda to nic sie niy dzioło, ludzie to niy byli fachmōny, a Mercik piyrszy poszoł weg, bo nic niy robiōł. Tego było za wiela i bestōż Franki poszoł nazŏd do PO.
Czy pisanie po śląsku ma sens? Premiera czwartej części przygód Komisorza Hanusika [NAGRANIE +...
Czy istnieje język śląski? Jak silna jest śląska literatura? Czy Ślązacy są zainteresowani czytaniem po śląsku? Aż w końcu – czy pisanie po śląsku...
Ślabikórz niy dló bajtli – recenzja.
Mam w ręce, a raczej na stole nowy Ślabikórz. Zacznę od tego, iż książka na pewno nie jest podręcznikiem do nauki godki śląskiej, jak...
Życzenia po śląsku
Zebrane zostały tutaj życzenia i wierszyki po śląsku na urodziny, Boże Narodzenie, Wielkanoc, Barbórkę i Nowy Rok. Na tej stronie znajdziesz życzenia po śląsku...
Centrum Badań nad Kulturami Mniejszymi zainaugurowało swoją działalność
8 grudnia brałem udział w uroczystej inauguracji działalności Centrum Badań nad Kulturami Mniejszymi, które powstało w ramach działalności Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach...
6 powodów dla których #11 Tauron Nowa Muzyka ponownie mnie zachwycił
#1 Strefa Kultury
Nie wiem czy może istnieć lepsze miejsce do organizacji festiwalu z nowoczesną muzyką, niż dawny poprzemysłowy teren. Chociaż niesamowitość miejsca nie wynika...
#śląska rzecz – maszkety
Czy znacie kogoś, kto nie lubi maszketów? Bez maszketów nie odbędą się żadne urodziny u babci Anieli. Pamiętam jak za bajtla dziadek mówił do...
Jak wygląda tradycyjna śląska palma wielkanocna?
Tradycyjna śląska palma wielkanocna różni się zasadniczo od polskich, które zobaczyć możemy w telewizji lub Internecie. Zgodnie ze zwyczajem śląska palma nie jest duża...
7 najładniejszych śląskich słów
Słowami wyrażamy świat - to co widzimy, co odczuwamy. Każde słowo niesie ze sobą określony ładunek emocjonalny: smutek, radość, piękno, ciepłe wspomnienie. Jakie są...
Przepis na moczkę wigilijną
Przedstawiam Wam tradycyjny przepis na moczkę wigilijną. Dokładnie w taki sposób przygotowuje się moczkę u mnie w rodzinie od wielu już lat - zapewniam...
Tożsamość jest podróżą od chwili do momentu
W gruncie rzeczy w każdym z nas siedzi grzech pychy i złudnego poczucia prawdy. Czy my – Ślązacy nie mamy poczucia, że wiemy kim...
W poszukiwaniu polskości w sercach Ślązaków
Jechałeś kiedyś bez celu przed siebie? Nie mówię, że nie wiedziałeś po co zmierzasz. Raczej wówczas, kiedy Twoja droga była zagadką. Twój cel dopiero...
Ślązacy w przeszłości nie mogli liczyć na Tuska, lecz mogą uczyć się od niego...
Agata Krypczyk na otwarciu Campusu Polska Przyszłości zapytała Rafała Trzaskowskiego i Donalda i Tuska, kiedy wreszcie Polska uzna śląski za język regionalny? Trzaskowski dość szybko odpowiedział, że ma żonę z Rybnika, więc popiera ten postulat. Tusk stwierdził natomiast, że "ojca dzieci uczyć nie należy" i przypomniał, że wraz z innymi pięcioma Kaszubami w sejmie i senacie uzyskali dla kaszubskiego status języka regionalnego.
Śląskie tradycje wielkanocne – poznaj Wielkanoc na Śląsku
Śląskie tradycje wielkanocne są bogate i różnią się od siebie nawet na terenie samego Górnego Śląska. Część z tradycji pochodzi z obszaru obecnych Niemiec,...
Ewangelia na wigilię po śląsku. Wydrukuj i przeczytaj przed wieczerzą
Jak nakazuje tradycja, przed spożyciem wieczerzy wigilijnej czyta się fragment Ewangelii wg. św. Łukasza, który traktuje o narodzeniu Chrystusa. Serdecznie zachęcam Was, aby fragment...
Czy Ślązacy powinni (nie) wspierać społeczność LGBT?
Pewnie Was zasmucę, że odpowiem na powyższe pytanie - nie wiem. Każdy powinien rozsądzić to we własnym sercu i wedle własnego sumienia. Można oczywiście...
Ciapkapusta (panczkraut) – tradycyjny przepis
Ciapkapusta, zwana także panczkrautem lub ciaperkapustą, jest tradycyjnym śląskim daniem przygotowywanym zarówno na co dzień, jak i od święta. Ciapkapusta podawana może być w...
„Niektórzy boją się myślenia”. Spotkanie z prof. Kadłubkiem
Spotkania ze Zbigniewem Kadłubkiem tworzą dobrą atmosferę. Nie chodzi mi tylko o atmosferę dyskusji pomiędzy Gościem a zebranymi – bo ta jest zawsze wyjątkowo...
[QUIZ] Jak dobrze znasz ślonsko godka? Sprawdź się!
Dla wielu osób nieodłącznym atrybutem śląskości jest posługiwanie się w życiu codziennym ślonskom godkom. Nie ważne jest, czy piszemy i mówimy poprawnie, czy z...
Kto kocha, a fto przaje? O śląskich uczuciach
Praktycznie we wszystkich wspomnieniach czy opowieściach dotyczących Śląska do okresu, powiedzmy, międzywojnia można natknąć się na opis Ślązaka, jako osoby o naturze raczej twardej,...
Barbórka – górnicze święto na Śląsku
Barbórka - święto górnicze, które tradycyjnie obchodzimy 4 grudnia. To właśnie wówczas swoje wspomnienie obchodzi św. Barbara z Nikomedii, która jest patronką nie tylko...
Gazeta Auchan Mikołów po śląsku
Auchan Mikołów z pomocą Towarzystwa Pro Loquela Silesiana już po raz drugi, z okazji swoich urodzin przygotował specjalną gazetkę po śląsku. Opinie na jej...
#śląska rzecz: szolka tyju
Szolka tyju kojarzy mi się z międzypokoleniowym spotkaniem, kiedy przychodzę do babci i słyszę – siednij sie wnusiu, zrobia ci tyju. Ja babcia –...
Kożdego polskigo polityka wyciepołbych raus do Araberōw i Rusōw
Jo bych tych polityków, kerzi gŏdajōm – ôd ludzi my sōm i Polsce ino przajymy – na sztyry strōny świata raus wygōnioł. Ino ze rajzyntasiōm, flaszkōm wody i korōnkōm, co by do swojigo Pōnbōczka porzykać mogli, jak śniŏdać niy bydōm co mieli, abo cliwić sie im bydzie. Co by Araberōw, Rusōw, Niymcōw i Murzinōw ô szolka wody i sznitka chleba prosić musieli.
Język śląski – argumenty naukowe przemawiające za uznaniem za język regionalny
Język śląski jest mową używaną przez rdzennych mieszkańców Górnego Śląska. W klasyfikacji genetycznej język śląski uznawany jest za język słowiański, którego słownictwo czerpało zapożyczenia...
Także i w tym roku modlitwa wiernych podczas pielgrzymki do Piekar Śląskich była po...
Modlitwa wiernych odmawiana w języku śląskim stała się już tradycją podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar Śląskich. Także i w tym roku specjalnie dla Was...
9 mitów o Śląsku. Wersja dla dociekliwych
Niedawny wpis o faktach i mitach dotyczących Śląska cieszył się ogromnym zainteresowaniem, dlatego postanowiłem stworzyć na podstawie opublikowanych przez Was komentarzy kolejny artykuł o regionalnych...
5 powodów, dla których Ślązacy powinni walczyć o śląski język regionalny
Język regionalny jest pojęciem prawnym, które określa mowę używaną na terenie określonego państwa, która jednocześnie nie jest dialektem języka urzędowego, ani językiem migrantów. W...
Morfina na podstawie Twardocha to nie jest spektakl dla spokojnych ludzi
Wychodząc z Morfiny wystawianej przez Teatr Śląski żałowałem, że nasamprzód nie zdążyłem przeczytać książki Twardocha. Sztuka miała klimat ogromnie specyficzny, który trudno miałem odnieść...
Dziennik ks. Franza Pawlara. Opis ostatnich dni II WŚ na Górnym Śląsku
Dziennik Księdza Franza Pawlara to wspomnienia z końca II Wojny Światowej, które pokazują nam, że wojna jest ogromną tragedią bez względu na narodowość stron...
…i lasy, tu jest pełno lasów…!
Percepcja dzieci różni się zasadniczo od percepcji dorosłych – ich sposób postrzegania rzeczywistości nie został jeszcze skażony, opisują to, co widzą w prostych słowach,...
Podczas pielgrzymki mężczyzn do Piekar modlitwa wiernych była po śląsku! [NAGRANIE]
Pięknej tradycji zapoczątkowanej w 2014 roku stało się zadość. Wówczas to pierwszy raz na kalwaryjskim wzgórzu w Piekarach Śląskich część liturgii Mszy świętej odbyła...
Ich książęce wysokości. Część górnośląska – nowa książka z serii Canon Silesiae
Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej w ramach serii wydawniczej Canon Silesiae prezentuje kolejną książkę, która ma czytelnikowi przybliżyć ogólnie pojętą tematykę Górnego Śląska. Tym razem...
„Dante i inksi” – zbiór poezji w śląskim przekładzie
JOSEPH VON EICHENDORFF
SPŌMNIYNIE
(Erinnerung)
1
Ty ptŏszku, cojś przifurgnōł sam
Z daleka, lipo, co tak sie
Kolybiesz, zdrzōdło, pedzcie mi
Kaj isto tyn mōj hajmat je.
(...)
Powyższy wiersz to fragment „Dante...
Tauron Nowa Muzyka – śląskie tętni energią!
Zeszłoroczny Festiwal Tauron Nowa Muzyka tylko liznąłem dzięki koncertowi Chilly Gonzalesa. Jednak wystarczył tylko jeden występ, żeby stwierdzić, że na przyszłorocznej edycji festiwalu pojawić...
Historyczna pielgrzymka w Piekarach Śląskich – odważny głos kościoła
Kilkadziesiąt tysięcy mężczyzn zgromadziło się na kalwaryjskim wzgórzu na dorocznej pielgrzymce w Piekarach Śląskich. Dzięki odważnym słowom abp. Wiktora Skworca i nietuzinkowym sprawowaniu liturgii...
Ślōnski sznelcug, czyli wielki śląski manifest
9 lutego w Przestrzeni Twórczej Stacji Ligota odbył się Ślōnski sznelcug, czyli spotkanie z prof. Zbigniewem Kadłubkiem połączone z koncertem muzyki ambientowej, wystawą zdjęć...
Panie Gliński, myli się pan w sprawie języka śląskiego. A ja panu powiem, dlaczego
27 stycznia 2020 roku poseł Maciej Kopiec zadał premierowi Mateuszowi Morawieckiego dość interesujące pytania dotyczące języka śląskiego. Przytoczę poniżej same pytania, bez całości interpelacji:...
Jak godomy, oma czy starka?
Dostałem od Czytelniczki Eweliny wiadomość z pytaniem - powiedz mi, jak zwracasz się do babci/dziadka po śląsku? Jak się mówi, żeby okazać szacunek- tzn.,...
Najładniejsze śląskie słowo – konkurs z nagrodami
Zapraszam Was do wzięcia udziału w konkursie, w którym do wygrania będą dwa egzemplarze książki Kōmisorz Hanusik i umrzik we szranku Marcina Melona, która...
Śląskie tradycje wigilijne – poznaj Wigilię na Śląsku
Przedstawiam Wam poniżej śląskie tradycje wigilijne, które obecne są w górnośląskich domach. Część z nich znam, gdyż są przekazywane z pokolenia na pokolenie w...
Ślązak jest jak Yeti – każdy o nim słyszał, ale nikt nic nie wie
Jak to w życiu bywa, los rzuca ludzi w różne dalekie strony świata, więc rzucił i mnie. Jako Ślązak na co dzień mieszkam i...
5 powodów, dlaczego lepiej być Polakiem niż Ślązakiem
Większość z nas czuje dumę z bycia Ślązakiem. I słusznie! Mówiąc za Sándorem Márai - to wielki dar mówić i pisać w sekretnym języku...
[QUIZ] Sprawdź czy znasz ślonsko godka? Część II
Dziś przygotowałem dla Was drugą część quizu sprawdzającego jak dobrze znacie ślonsko godka. Jest trochę trudniejsza niż poprzednia zabawa, przygotowałem kilka podchwytliwych pytań, ale...
Czy Katowice wykorzystają „efekt Bilbao”?
Radek podesłał link do artykułu, który zainspirował mnie do napisania poniższego wpisu.
W październiku 1997 roku otwarto w Bilbao Muzeum Guggenheima, które obróciło postindustrialne miasto...
Dziś Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
Z tej okazji nie będzie wpisu, tylko krótki filmik. Bo obraz to więcej, niż 1000 znaków.
Z 7000 obecnie używanych języków, aż 50% nie przetrwa...
Śląska klawiatura i słownik dla systemu Android oraz iOS
Śląska klawiatura i słownik dla systemu Android oraz iOS jest dostępna dzięki aplikacji SwiftKey Keyboard. Aplikacja wprowadzi śląskie litery na klawiaturę Waszego telefonu (w nowszych...
Jak Komisorz Hanusik uratowoł Ślonsk od srogij chaje
Nie wiem, czy Marcin Melon pisał wcześniej książki (po polsku? śląsku?). Wiem natomiast jedno, że jeśli Komisorz Hanusik jest jego literackim debiutem, to na...
Uciekam. W mieście nawet myśleć nie muszę
Idę obok odrapanych kamienic, które w gruncie rzeczy nie są tak brzydkie, jak się mi wydawało. A może nie byłyby aż tak brzydkie, gdyby...
Padosz, ja?
Pójdę do teatru na coś fajnego, odchamię się – pomyślałem. Zrobiłem, co wymyśliłem. Kupiłem bilet, wszedłem do środka sali i po chwili zorientowałem się,...
#śląska rzecz: klopsztanga
Jechałem na rowerze przez stare, komunistyczne osiedle. Zauważyłem, że wiele rzeczy zmieniło się wokoło, ale klopsztanga pozostała taka, jaka była 15 lat temu. A...
6 powodów dla których Ślązacy to współcześni muzułmanie
Ślązaku, jeśli wydaje Ci się, że nie masz z muzułmanami nic wspólnego to przekonam Cię, że jesteś w ogromnym błędzie. Zebrałem sześć punktów, w...
Wojewoda śląski Jorg. W kotle czarownic – ostatnia część trylogii K. Lewandowskiego
Wojewoda śląski Jorg. W kotle czarownic - jest to ostatnia, trzecia część 200-letniej historii Górnego Śląska wplecionej w życiorysy Karla Godulli (wyd. 2010 i...
#śląska rzecz: hołda
Wydawać by się mogło, że hołda to symbol najbardziej śląski, jaki możemy sobie wyobrazić. Bo przecież w parze z szybem kopalnianym tworzy unikatowy i...
#10 Tauron Nowa Muzyka – niezwykłe koncerty w inspirującym miejscu
Bez cienia przesady mogę stwierdzić, że koncerty muzyczne są dla mnie wydarzeniem ocierającym się o mistycyzm. I to nie z powodu jakieś muzycznej pasji,...
“Deklaracja radzionkowska”. Nikt nie obieca Ślązakom tyle, ile Donald Tusk
Podczas przedwyborczego objazdu Polski przewodniczący Platformy Obywatelskiej, Donald Tusk odwiedził Śląsk. W trakcie niedzielnego obiadu z Gabrielem Toborem, burmistrzem Radzionkowa były premier złożył, jak...
Poznaj historię Karola Goduli, króla cynku
Książka „Karol Godula. Zostać milionerem” to fabularyzowana biografia jednej z najwybitniejszych postaci Górnego Śląska. Karl Godulla, syn leśnika, urodzony w Makoszowach udowodnił dzięki swojej...